Sosyo-ekonomik durum araştırması, hukuki süreçlerde tarafların maddi ve sosyal durumlarının detaylı bir şekilde incelenmesini amaçlayan bir değerlendirme raporudur. Türkiye’de genellikle aile mahkemelerinde, boşanma, velayet ve nafaka davaları gibi konularda kullanılır.
Tarafların Maddi Durumunu Belirleme: Sosyo-ekonomik durum araştırması, tarafların gelir, gider, mal varlığı, borçlar ve genel mali durumlarını inceleyerek, maddi durumlarını objektif bir şekilde belirlemeyi amaçlar.
Çocukların İhtiyaçlarını Karşılayacak Nafaka Belirleme: Boşanma ve velayet davalarında, çocuğun ihtiyaçlarını karşılayacak uygun nafaka miktarını belirlemek için tarafların ekonomik durumları değerlendirilir.
Adil Paylaşım ve Karar Verme: Mal paylaşımı ve nafaka gibi konularda adil ve dengeli kararlar alınabilmesi için tarafların ekonomik durumlarının net bir şekilde anlaşılması gerekir.
SOSYOEKONOMİK DURUM ARAŞTIRMASI
Tarafların gelir kaynakları (maaş, serbest meslek kazançları, kira gelirleri vb.) ve toplam gelirleri belirlenir.
Aylık ve yıllık giderler, borçlar ve diğer mali yükümlülükler detaylandırılır.
Tarafların sahip olduğu taşınmazlar (ev, araba, arazi vb.), taşınabilir mallar (altın, mücevher, sanat eserleri vb.) ve bankalardaki tasarrufları değerlendirilir.
Mevcut borçlar, krediler ve diğer mali yükümlülükler göz önüne alınır.
Tarafların sosyal durumu, yaşam standartları, eğitim durumu, sağlık durumu gibi faktörler araştırılır.
Tarafların sosyal güvenlik durumları, sigorta ve sağlık hizmetleri erişimi de değerlendirilir.
Çocuğun eğitim, sağlık ve genel yaşam ihtiyaçları belirlenir ve mevcut ekonomik durumun bu ihtiyaçları karşılayıp karşılamadığı incelenir.
Sosyo-Ekonomik Durum Araştırması Süreci:
Başvuru: Mahkeme, bir davanın çözümünde tarafların sosyo-ekonomik durumlarını netleştirmek için araştırma yapılmasını talep edebilir.
Uzman İncelemesi: Sosyo-ekonomik durum araştırması, sosyal hizmet uzmanları, mali danışmanlar veya diğer ilgili uzmanlar tarafından yapılır. Taraflarla görüşmeler gerçekleştirilir ve gerekli belgeler toplanır.
Rapor Hazırlama: Uzmanlar, topladıkları verileri analiz ederek bir rapor hazırlar. Rapor, tarafların ekonomik durumlarını, mal varlıklarını ve sosyal koşullarını detaylandırır.
Mahkeme Sunumu: Hazırlanan rapor mahkemeye sunulur ve mahkeme, raporda belirtilen bilgilere dayanarak karar verir.
Adil Karar Verme: Tarafların maddi durumlarının doğru bir şekilde değerlendirilmesi, adil bir nafaka ve mal paylaşımı kararının alınmasını sağlar.
Objektif Bilgi Sağlama: Rapor, tarafların ekonomik durumları hakkında objektif ve detaylı bilgi sunarak mahkemenin bilinçli ve adil kararlar vermesine yardımcı olur.
Çocuğun Yararını Gözetme: Çocuğun ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli mali desteklerin sağlanmasını temin eder.
Sosyo-ekonomik durum araştırması, hukuki süreçlerde tarafların maddi ve sosyal durumlarının kapsamlı bir şekilde analiz edilmesini sağlayarak, adil ve dengeli kararların alınmasına katkıda bulunur.
