Boşanma eşler arasındaki evlilik birliğini sona erdiren eylemdir. Sevgi, emek, çaba, özveri ve büyük umutlarla kurulan evlilik birliği artık eşlerin beklentilerini karşılamamakta olup aynı çatı altında yaşamaya engel hale gelmektedir . Taraflardan bazen her ikisinin bazen de tek bir tarafın diğer eşe sözlü, fiziksel, psikolojik, ekonomik şiddet uygulanması, hakaret etmesi, eşin ve çocuğun ihtiyaçlarının giderilmemesi, sadakat yükümlülüğünün yerine getirilmemesi boşanmaya sebepleri arasındadır.
Türk Medeni Kanunda boşanma sebepleri 161.maddeden itibaren düzenlenmiştir. Bu sebeplerden birinin veya bir kaçının varlığı halinde boşanmaya karar verilebilir. Boşanma sebepleri ;
1-Zina,
2-Hayata kast,
3-Pek kötü veya onur kırıcı davranış ,
4-Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme,
5- Terk,
6- Akıl hastalığı,
7-Evlilik birliğinin sarsılması
Türk Medeni kanununda Anlaşmalı Boşanma ve Çekişmeli boşanma olmak üzere iki tür boşanma davası düzenlenmiştir..
Evlilik birliğini devam ettirmek istemeyen çiftlerden biri tarafından boşanma istemiyle hazırlanacak bir dava dilekçesinin aile mahkemesine sunulmasıyla boşanma davası açılır.
Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin
yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Boşanma davalarında görevli mahkeme ise aile mahkemelerindir. Aile mahkemelerinin olmadığı yerlerde görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir
Boşanma davaları yetkisiz/görevsiz mahkeme de açılırsa dosya hakkında yetkisizlik/görevsizlik kararı verilir. Bu yetkisizlik/görevsizlik kararının kesinleşmesinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkemeden dosyanın yetkili/görevli mahkemeye gönderilmesi talep edilmesi gerekmektedir.
Boşanma davasının çekişmeli veya anlaşmalı olarak yapılmasına göre süre değişkenlik göstermektedir. Çekişmeli boşanma davalarının süresi davanın görüldüğü yerin il veya ilçe olmasına, mahkemelerin mevcut yoğunluğuna ve mahkemenin dosya sayısına göre değişmektedir. Çekişmeli boşanma davaları ortalama olarak 2 yıl sürmekte olup bu süre artıp azalabilmektedir. Anlaşmalı boşanma davası ise yine davanın açılacağı yerin il veya ilçe olmasına, mahkemelerin mevcut yoğunluğuna ve mahkemenin dosya sayısına göre değişmektedir. Anlaşmalı boşanma davaları ortalama 1-3 ay arası sürmektedir.
Boşanma türlerinin arasında anlaşmalı boşanma ile taraflar en kısa sürede boşanabilmektedirler.
Taraflar boşanma davasından davanın her aşamasında geçebilirler.
Çekişmeli boşanma davasını taraflar kendileri yürütebilecekleri gibi avukat eşliğinde de takip edebilirler. Anlaşmalı boşanma davasını için de anlaşmalı boşanma protokolünü hazırlama, dava takip gibi işleri taraflar kendileri yürütebilecekleri gibi avukat eşliğinde de takip edebilirler .
Boşanma davalarının ücretini etkileyen bir çok unsur bulunmak olup ücret boşanmanın niteliğine ve anlaşmazlık konusuna göre değişmektedir. Bunların arasında eşlerin kusur durumu, maddi-manevi şiddet durumu, müşterek çocuğun velayet durumu, nafaka istemi , maddi-manevi tazminat yer almaktadır.
Anlaşmalı boşanmalarda geri dönülmez hak kayıplarının önü geçilmesi adına avukatın önemi dikkate alınırsa 2024 yılı Anlaşmalı Boşanma Ücreti 56.500 TL den az olmamaktadır. Ankara Barosunun Tavsiye Edilen Asgari Ücret Tarifesinde yer verilen asgari bedel 56.500 TL olarak belirlenmiştir.
Çekişmeli boşanma davalarında ise avukatların verdiği emek, geçen süre ve davada talep edilen hakların önemi ve çeşitliliği dikkatte alındığında 2024 yılı Çekişmeli Boşanma Ücreti 88.250 TL den az olmamaktadır. Ankara Barosunun Tavsiye Edilen Asgari Ücret Tarifesinde yer verilen asgari bedel 88.250 TL olarak belirlenmiştir.
Çekişmeli ve Maddi Manevi Tazminat İstemli Boşanma Davalarında ise avukatlık ücreti 88.250 TL’den az olmamak üzere bu değerlerin %16’sını da avukat vekalet ücreti olarak belirlenebilmektedir.
Mal Rejiminin Tasfiyesinden Kaynaklanan Alacak Davaları (Katkı
Payı, Değer Artış Payı ve Katılma Alacağı Davalarında ise avukatlık ücreti 88.250 TL’den az olmamak üzere bu değerlerin %16’sını da avukat vekalet ücreti olarak belirlenebilmektedir.
Söz konusu ücretler asgari ücretler olup davanın konusu, uyuşmazlıkların çeşitliliği vb. durumlar göz önünde bulundurulduğunda ücret konusunda bir üst sınır tayin etmek mümkün değildir.
Boşanma davası reddedilen taraf kararın kesinleşmesinden itibaren 3 yıl boyunca bir araya gelinmemesi durumunda yeniden dava açarak boşanma talep edebilir.